Tijdens de eerste Rotterdamse Zinlunch voor millenials stonden we stil bij de vraag: waar geef jij je aandacht aan?
De veertigdagentijd was nog niet begonnen, maar het is ook voor die tijd een zeer relevante vraag: waar richt jij je aandacht op, welke keuzes maak je daarin? Veel zaken in ons drukke leven lijken dringend, maar zijn ze ook belangrijk? Dringend wint het te vaak van belangrijk en dat bepaalt mede hoe je leeft en wat de kwaliteit ervan is.
De vraag was geïnspireerd door de Aandachtslezing die Filosofe des Vaderlands Marian Slob in het najaar in de Rotterdamse Arminiuskerk uitsprak. Er is volgens haar veel te weinig aandacht voor bewuste, gerichte aandacht. En dat terwijl aandacht het natuurlijke gebed van de ziel is (Benjamin) en een vorm van gulheid die je wegvoert van je eigen ego (Weil).
Onooglijk klein
Jezus, lijdend voorwerp van de veertigdagentijd, richtte zijn aandacht op de komst van Gods koninkrijk. In de parabels die hij erover vertelde wordt steeds een tipje van de sluier opgelicht, zonder dat het waar, wanneer en hoe van dat koninkrijk in een mooie hapklare definitie gevangen wordt. Kijk aandachtig om je heen, zo lijkt Jezus zijn leerlingen te vertellen. Dat rijk van vrede, omkeer en gerechtigheid waarvan ik vertel is nu nog onooglijk klein. Het is binnen en buiten je, hier en nu en in de toekomst present.
Je kunt dat rijk niet uit jezelf tevoorschijn toveren maar een bijdrage er aan leveren dat kan en dat moet. Bovenal, blijf er in geloven, ook als dat koninkrijk heel ver weg lijkt in droevige persoonlijke en maatschappelijke omstandigheden. Trouwens het meest pregnant is het antwoord op die vraag verwoord in de Bergrede: ‘Zoek liever eerst het koninkrijk van God en zijn gerechtigheid, dan zullen al die andere dingen je erbij gegeven worden.’ (Matteüs 6: 33).
Nadenken over de vraag: waar richt ik mijn aandacht op in het leven, wat zou dat koninkrijk voor mij, voor ons kunnen betekenen en hoe neem ik het waar en draag ik er aan bij? Dat lijken me leidende vragen in de lijdenstijd.
Iets bouwen dat helpt leven
De Duitse, maatschappelijk zeer bewogen theologe Dorothee Sölle (1929-2003) dichtte er als volgt over:
De zachte republiek
Hoe ik mij dat zachte land dan voorstel
waar niemand meer leert doden
vraagt men mij vaak
dan zie ik de wijnbergen boven de moezel
de vele terrassen moeizaam opgestapeld
ik zie de druivenpers en de vele mensen
die nodig waren om wijn te maken
(…)
Ik wil iets bouwen dat helpt leven
geen traangas wil ik uitvinden
en geen school bouwen zonder schuilhoeken
bij het werk wil ik luisteren
naar wat de anderen nodig hebben
(…)
Aldus Sölle. Zo dichtbij en zo veraf is dus het koninkrijk… Laten we er onze aandacht in de veertigdagentijd tijd extra op richten. Met ‘open ogen, open oren’…
Geschreven door Koen Holtzapffel, remonstrants predikant in Rotterdam.
